Zdecydowana większość Polaków pesymistycznie ocenia kierunek zmian, jakie obecnie dokonują się w Polsce. Pozytywnie w przyszłość patrzy tylko 20 % ankietowanych Polaków.
Jak wynika z przeprowadzonego we wrześniu badania CBOS, aż 66 % naszych rodaków negatywnie ocenia to, co się dzieje w Polsce i kierunek, w którym wszystko zmierza. Choć oceny zbliżone są do tych z sierpniowego badania, to jednak pogorszyły się przewidywania odnośnie stanu sytuacji gospodarczej kraju. Pesymizm deklaruje obecnie 52 % respondentów.
Opinie i prognozy w tym zakresie znacząco pogorszyły się w pierwszej połowie kończącego się miesiąca. Osłabły także oceny ogólnej sytuacji w Polsce, w tym dotyczące poziomu życia respondentów oraz ich rodzin, a także przewidywania odnośnie przyszłych scenariuszy rozwoju wydarzeń i oczekiwania odnośnie materialnych warunków gospodarstw domowych.
Pesymizm dominuje
Zaledwie jeden na pięciu ankietowanych spodziewa się pozytywnego kierunku zmian dokonujących się w naszym kraju. Wynik 20 % jest niższy o 3 % w porównaniu do poprzedniego badania. Dwie trzecie ankietowanych widzi przyszłość w ciemnych kolorach. Wskaźnik ten urósł od sierpnia o 3 %, do poziomu 66 %. Prawie co siódmy ankietowany, czyli 14 % ogółu, nie ma wyrobionego zdania w tej kwestii.
Analiza według wybranych kryteriów
Po analizie wyników badania widać, że zadowolenie z kierunku dokonujących się zmian częściej jest obecne u starszych badanych żyjących w miejscowościach do 20 tysięcy ludzi. Są to ludzie gorzej wykształceni z dochodami miesięcznymi między 1500 a 2999 zł. Z kolei niezadowolenie zdecydowanie częściej przejawiają respondenci z grupy wiekowej od 18 do 24 lat mieszkający w największych polskich miastach, a także absolwenci uczelni wyższych.
Jak wskazuje CBOS wyniki wrześniowych ocen odnośnie sytuacji politycznej są podobne do tych, które zarejestrowano w sierpniu. Nadal ponad połowa, bo 53 % respondentów postrzega ją negatywnie. Co czwarty badany, czyli 25 % uważa sytuację za przeciętną a jednoznacznej opinii w tej kwestii nie ma wyrobione 7 % pytanych.
Ocena sytuacji gospodarczej
Badania CBOS-u wykazały, że w kończącym się wrześniu pogorszeniu uległa ogólna ocena sytuacji gospodarczej w kraju. Liczba niezadowolonych z kondycji polskiej gospodarki wzrosła z 48 do 54 % a zadowolonych uległa zmniejszeniu z 21 do 18 %. Przeciętnie ocenia ją 24 % badanych czyli o 3 % mniej niż w sierpniu. Brak zdania przy tym pytaniu wskazało 4 % badanych.
Zbadano też charakter przewidywań dotyczących sytuacji gospodarczej w przeciągu najbliższego roku i jego zmiany w porównaniu z sierpniem. Nastąpił wzrost prognoz pesymistycznych z 47 do 52 % przy jednoczesnym spadku odsetka tych, którzy nie przewidują zmian z 32 do 26 %. Procent prognoz przewidujących zmiany pozytywne nie uległ zmianie i nadal wynosi 12 %. Z kolei co dziesiąty badany nie ma w tej sprawie zdania.
Ocena sytuacji gospodarstw domowych
Przewaga pesymistycznych przewidywań widoczna jest także w ocenie sytuacji materialnej gospodarstw domowych. Poziom negatywnych przewidywań wzrósł tu z 33 do 37 % z pozytywnych spadł o 2 % do poziomu 10 %. O 3 % do poziomu 53 % spadł także odsetek osób, które nie zakładają żadnych zmian.
CBOS w swojej analizie wskazuje, że równie wysoki odsetek ocen negatywnych był notowany poprzednio w ostatnim kwartale 2013 roku. Aktualnie też odsetek przewidujących negatywny rozwój sytuacji jest, jak zauważył CBOS, najwyższy od 1992 roku, kiedy to ośrodek rozpoczął w ogóle badania tej kwestii.
CBOS zwrócił uwagę, że największe zmiany o charakterze spadkowym we wrześniu zaobserwowano w przypadku ocen i przewidywań odnośnie sytuacji gospodarczej. Tutaj zbliżony poziom niezadowolonych z ogólnej sytuacji gospodarczej kraju odnotowano w lipcu 2005 roku. Z kolei aż trzykrotna przewaga ocen negatywnych nad pozytywnymi, jak obecnie, po raz ostatni odnotowana była w listopadzie 2013 roku.
Badanie CBOS przeprowadzone zostało w okresie od 5 do 15 września na losowo wybranej z rejestru PESEL imiennej grupie 1119 pełnoletnich mieszkańców kraju. Przeprowadzono je trzema metodami, 54 % wywiadów metodą CAPI, 25,3 % metodą CATI a 16,7 % metodą CAWI.
