Wprowadzony w 2019 roku w Polsce system inwestowania emerytalnego, czyli pracownicze plany kapitałowe, ma być alternatywą dla systematycznego gromadzenia oszczędności i dbania o swoją przyszłość.

Czym dokładnie jest PPK, jakie ma zalety, i czy to właściwie się opłaca?

PPK – podstawowe informacje dla zainteresowanych

PPK, czyli pracownicze plany kapitałowe to system, który stworzony został z myślą o przyszłych emeryturach Polaków. Wedle definicji, jest to powszechny i dobrowolny system długoterminowego inwestowania, dostępny dla wszystkich osób zatrudnionych, które podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Bazuje tak naprawdę na wkładzie trzech stron – comiesięczna składka jest dofinansowywana przez pracodawcę, a w skali roku również przez rząd.

Tak jak wspomniano powyżej, pracownicze plany kapitałowe są całkowicie dobrowolnym systemem, jednak każdy pracownik do 55 roku życia zostaje do niego automatycznie przypisany, a w razie braku zgody na uczestnictwo, musi złożyć pracodawcy stosowną rezygnację. Program jak dotąd objął ok. 13 mln Polaków, i nazywany jest nowym OFE, czyli działającym w poprzednich latach systemem inwestycji emerytalnych.

Kto może skorzystać z PPK?

Tak jak już wspomniano wcześniej, z pracowniczych planów kapitałowych może skorzystać każdy pracownik zatrudniony w oparciu o umowę o pracę, zlecenie oraz innych wariantach zatrudnienia określonych w ustawie regulującej. Osoby do 55 roku życia przypisywane są do niego automatycznie, pracownicy powyżej tego wieku natomiast muszą złożyć deklarację wyrażającą chęć przystąpienia do systemu.

Dodatkowo z PPK skorzystać mogą wszystkie osoby zatrudnione, dla których pracodawca odprowadza składki emerytalno-rentowe. Popularność pracowniczych planów kapitałowych jesy niepodważalna – coraz więcej młodych osób decyduje się na uczestnictwo w tym programie, chcąc zadbać o swoją przyszłość na emeryturze, i dobrowolnie odprowadza comiesięczne składki na ten cel. PPK stanowi dość zachęcającą alternatywę oszczędzania na czas emerytury, a dodatkowe wsparcie rządu i pracodawcy w gromadzeniu składek jest kolejnym plusem tego rozwiązania.

PPK a OFE – najistotniejsze różnice

Między OFE, a pracowniczymi planami kapitałowymi można wyłonić dwie, podstawowe różnice. W przypadku PPK, środki zgromadzone przez uczestnika są prywatne, podlegają dziedziczeniu, i można je wypłacić w dowolnym momencie. Drugą, istotną różnicą między tymi dwoma programami jest uczestnictwo pracodawcy i skarbu państwa, które również wpłaca środki na konto pracownika.

Nieufność i niechęć do korzystania z PPK wynika przede wszystkim z sytuacji z OFE – system ten był zupełnie inaczej skonstruowany, i nie pozwalał na prywatne rozrządzanie pieniędzmi zgromadzonymi przez uczestników. Dodatkowo ustawa, na bazie której działa PPK jasno określa, że środki zgromadzone przez uczestnika pozostają wyłącznie do jego dyspozycji, i może je wypłacić w dowolnym momencie.

Co ciekawe, zgromadzony kapitał w ramach uczestnictwa w pracowniczym planie kapitałowym, może być np. wykorzystany jako pokrycie wkładu własnego na zakup mieszkania czy budowę domu, co stanowi nowość w porównaniu z poprzednim systemem OFE. Uczestnictwo skarbu państwa oraz pracodawcy wespół ze składką potrącaną z wynagrodzenia pracownika może pozwolić na zaoszczędzenie naprawdę sporej kwoty pieniężnej w skali kilku, lub kilkunastu lat.

Jakie są minusy PPK?

System inwestycji emerytalnych, bo tak można klasyfikować pracownicze plany kapitałowe, ma oczywiście pewne założenia, które mogą być rozpatrywane jako minusy. Pierwszym z nich jest fakt, że nie ma możliwości wypłacenia pełnej, stuprocentowej kwoty zgromadzonej na koncie przed ukończeniem 60 roku życia.

W takich sytuacjach uczestnik otrzyma kwotę pomniejszoną o ok 30 % ze składek odprowadzonych przez pracodawcę, jak również część kwoty zostanie przekazana do ZUS na poczet przyszłej emerytury. Dodatkowo, składki nie są odprowadzane przez pracodawcę w przypadku kobiety przebywającej na urlopie macierzyńskim i wychowawczym.

PPK – czy to się faktycznie opłaca?

Na obecnym rynku inwestycyjnym i finansowym ciężko jest znaleźć ofertę bardziej korzystną niż pracowniczy plan kapitałowy. System pozwala na gromadzenie środków na prywatnym koncie uczestnika, który nie odczuje nawet potrącanej co miesiąc składki w wysokości ok. kilkudziesięciu złotych.

Obawa przed uczestnictwem w PPK wynika głównie z nieznajomości zasad programu i ustawy, na bazie której on powstał, dlatego też przed podjęciem decyzji o rezygnacji lub przystąpieniu warto poświęcić czas na zgłębienie takiej informacji. Pracowniczy plan kapitałowy ma wiele zalet, i zdecydowanie nie powinien być wiązany z OFE, które niestety owiane złą sławą, skutecznie zniechęca młodych Polaków do uczestnictwa w programie PPK, które przecież działa na zupełnie innych zasadach.

Zaufanie powinien wzbudzać fakt, że gromadzone środki są ustawowo możliwe do wypłacenia w dowolnej chwili uczestnictwa, jak również fakt, że podlegają dziedziczeniu w sytuacji śmierci uczestnika. Rozważając opcje inwestycyjne nie sposób nie brać opcji PPK pod uwagę, szczególnie, że jest przez wielu ekspertów finansowych wskazywana jako jedna z najkorzystniejszych na obecnym, polskim rynku.