Ryby są ważnym składnikiem diety i dostarczają cennych substancji odżywczych.
Nie powinno się rezygnować z ich jedzenia także w okresie ciąży, jednak warto wiedzieć po jakie ryby można sięgać w ciąży, a jakie mogą okazać się szkodliwe dla przyszłych mam. W tym tekście wskazujemy kiedy i jakie ryby warto jeść w tzw. czasie błogosławionym, a jakich zdecydowanie unikać.
Dieta w ciąży powinna być bogata w pełnowartościowe źródła tłuszczów, w tym w nienasycone kwasy tłuszczowe. Właśnie w rybach znajduje się duża ilość kwasów omega-3, które powinny znajdować się w codziennej diecie. Dzięki temu jedzenie ryb wpływa na prawidłową pracę układu krążenia oraz reguluje ciśnienie, zapobiegając występowaniu nadciśnienia. Jednak najważniejszą rolą kwasów omega-3 jest obniżenie poziomu tzw. złego cholesterolu – LDL oraz zwiększenie ilości tzw. dobrego cholesterolu – HDL. Kwasy omega-3 zawarte w rybach mają też działanie przeciwalergiczne i przeciwzapalne, wpływają na poprawę odporności, a nawet wykazują działanie przeciwnowotworowe.
Właśnie w rybach znajduje się duża ilość kwasów omega-3 która powinno znajdować się w codziennej diecie. Dzięki temu jedzenie ryb wpływa na prawidłową pracę układu krążenia oraz reguluje ciśnienie zapobiegając występowania nadciśnienia. Jednak najważniejszą rolą kwasów omega-3 jest obniżenie poziomu tak zwanego złego cholesterolu LDL oraz zwiększenie ilości dobrego cholesterolu HDL. Kwasy omega-3 zawarte w rybach mają też działanie przeciwalergiczne i przeciwzapalne wpływają na poprawę odporności a nawet wykazują działanie przeciwnowotworowe.
Wszystko to wpisuje się w trend zdrowego odżywiania, które ma istotne znaczenie w okresie ciąży. Dieta w ciąży wpływa bowiem nie tylko na kobiety, ale również na rozwijający się płód.
Badania dowodzą, że odżywianie w ciąży w znaczącym stopniu wpływa na zdrowie dziecka w przyszłości, czyli nie tylko w okresie życia płodowego, ale również w dzieciństwie, a nawet w dorosłym wieku. Wynika to z faktu, że metabolizm człowieka kształtuje się już na etapie życia płodowego i wówczas ma na niego wpływ dieta matki. Ponadto, odpowiednie odżywianie się w ciąży wpływa na masę urodzeniową dziecka oraz możliwe wystąpienie różnego rodzaju chorób w przyszłości, ponieważ zarówno mała masa ciała noworodka, jak też zbyt duża zwiększa ryzyko otyłości czy chorób serca w wieku dziecięcym lub dorosłości. Dlatego tak istotne znaczenie ma sięganie po zdrowe produkty i dostarczenie do organizmu pełnowartościowych składników odżywczych.
Dieta w ciąży powinna zawierać witaminy i składniki mineralne, które pochodzą ze zdrowej żywności, a nie syntetycznych produktów. Bardzo ważna jest jedzenie ryb w ciąży, w których występuje wiele witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, w tym głównie witamina A i D. Odpowiadają one za zdrowe kości, zęby, a także za kondycję skóry. Wskazuje się, że normą jest jedzenie co najmniej 100 gram ryb ok. 2-3 razy w tygodniu.
W przypadku kobiet w ciąży istotne znaczenie ma sięganie po ryby które pochodzą ze zdrowych łowisk, a nie z hodowli w których wykorzystuje się antybiotyki i pestycydy.
Ryby w ciąży – co przyszła mama może jeść, a czego nie?
Nie wszystkie ryby, które można znaleźć w sklepie są zdrowe i niektórych lepiej unikać w diecie – zwłaszcza w okresie ciąży. W tym szczególnym dla kobiety momencie lekarze odradzają sięganie po długo żyjącej, tłuste ryby drapieżne takie jak np. rekin, tuńczyk, łosoś i marlin. Kobietom w ciąży nie poleca się również jedzenia tilapii i pangi, które pochodzą często z hodowli w których wykorzystuje się pestycydy. Zaleca się aby w okresie ciąży powstrzymać się od jedzenia śledzi bałtyckich, w których znajduje się najwięcej niezdrowych, polichlorowanych bifenyli ze wszystkich ryb morskich.
Jeśli chodzi obróbkę i przygotowanie ryb, to kobietom w ciąży zaleca się gotowanie ryby na parze, duszone lub pieczone w folii lub w naczyniu żaroodpornym. Nie poleca się smażenia ryb na głębokim tłuszczu. Warto też pamiętać, że w okresie ciąży należy zrezygnować ze spożywania surowego mięsa ryb, które zawarte jest np. w popularnym sushi. Może to bowiem doprowadzić do groźnego zatrucia bakteriami listeria monocytogenes, które są odpowiedzialne za listeriozę.
Większość ginekologów informuje swoje pacjentki o konieczności powstrzymania się przed jedzeniem surowego mięsa i surowych ryb w okresie ciąży oraz ograniczeniem jedzenia ryb wędzonych, marynowanych i smażonych. W tym wyjątkowym dla kobiety okresie warto też zrezygnować z jedzenia tłustej makreli w sosie pomidorowym lub też ograniczyć jej ilość do maksymalnie dwóch porcji w tygodniu. W przypadku łososia zaleca się jedzenie go na ciepło, natomiast zdecydowanie należy unikać jedzenia łososia wędzonego na zimno. Jednak, podobnie jak z makrelą, najlepiej ogółem ograniczyć ilość łososia w diecie – do maksymalnie 100 gram na tydzień.
Choć jedzenie ryb w ciąży nie jest zabronione jednak warto wiedzieć po które ryby lepiej nie sięgać – w trosce o zdrowie przyszłej mamy oraz rozwijającego się płodu. Warto też pamiętać, że kobieta, która sięga po ryby w ciąży powinna mieć pewność, że są one świeże. W tym celu warto sprawdzić skrzela ryby, ponieważ powinny one być czerwone, a nie ciemnobrunatne. Ponadto skóra u świeżej ryby w dotyku nie powinna być sztywna, ale sprężysta, a oczy błyszczące.
