Brytyjska królowa Elżbieta II nie żyje. Monarchini zmarła we czwartek 8 września w wieku 96 lat po ponad 70 latach panowania. Na tronie zasiadła w 1952 roku i jest to najdłuższy okres panowania jednego władcy w całej historii Wielkiej Brytanii.

Jak poinformował Pałac Buckingham królowa zmarła przebywając w szkockim zamku Balmoral. Wcześniej we środę Pałac informował o nagłym pogorszeniu stanu zdrowia monarchini. Po śmierci królowej tron Zjednoczonego Królestwa obejmuje jej najstarszy syn, książę Karol, który od chwili śmierci Elżbiety II automatycznie staje się królem, choć oficjalna inauguracja nastąpi w przewidzianym odpowiednimi przepisami czasie.

Pogorszenie stanu zdrowia

We środę, jak poinformował Pałac Buckingham, stan zdrowia królowej uległ nagłemu pogorszeniu. Ze względu na zalecenia lekarzy w kwestii odpoczynku Elżbieta II odwołała wszystkie, nawet wirtualne zaplanowane spotkania, w tym to z członkami Tajnej Rady. W środowe wczesne popołudnie poinformowano opinię publiczną, że królowa znajduje się pod stałą intensywną opieką lekarską, ponieważ medycy są zaniepokojeni jej stanem zdrowia.

„Umarł król, niech żyje król”

Po śmierci monarchini tron Wielkiej Brytanii obejmuje automatycznie jej najstarszy syn Karol. Mając 73 lata nowy król Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej jest najstarszym wstępującym na tron monarchą w całej historii królestwa.

Królowa Elżbieta panowała od 6 lutego 1962 roku do dziś, 8 września 2022. Zmarła na zamku Balmoral w Szkocji. Objęcie tronu brytyjskiego przez Karola powoduje, że automatycznie jego najstarszy syn William zostaje następcą tronu.

Po śmierci monarchini flagi na pałacu Buckingham zostały zgodnie z przyjętymi protokołami opuszczone. Stało się to tuż po podaniu informacji do publicznej wiadomości. Jak napisał w wydanym komunikacie Pałac Buckingham „królowa zmarła spokojnie” w otoczeniu najbliższej rodziny. Dodano też, że Król i Królowa Konsorta do wieczora pozostaną w szkockim zamku Balmoral a do Londynu wrócą w piątek.

Operacja „London Bridge”

Po oficjalnym ogłoszeniu śmierci monarchini rząd brytyjski automatycznie rozpoczyna operację „London Bridge”, którą przygotowywano już od wielu lat. Jest to kryptonim protokołu postępowania opracowanego na wypadek śmierci królowej, który stworzony został już w latach 60-tych XX wieku i modyfikowanego w latach kolejnych. Protokół ten szczegółowo określa kroki, jakie podjąć ma administracja brytyjska, członkowie rodziny królewskiej oraz media. Plan działania obejmuje okres 10 dni między śmiercią a pogrzebem monarchy.

Zgodnie z zapisami protokołu pierwszą osobą po rodzinie i bliskich współpracownikach, która dowiaduje się o śmierci jest urzędujący premier, do którego dzwoni prywatny sekretarz monarchini. W aktualnej sytuacji jest nią Liz Truss, która objęła urząd początkiem tego tygodnia. Przekazywana szefowi rządu informacja brzmi „London Bridge is down” czyli w tłumaczeniu „London Bridge został opuszczony”.

Wcześniej przygotowana została też treść wiadomości mail oraz rozmów telefonicznych, które w dniu śmierci monarchini otrzymują ministrowie. Ponadto o śmierci królowej niezwłocznie powiadamiane są też rządy 15-tu państw, których głową jest brytyjska królowa.
Z dniem śmierci królowej Elżbiety II dotychczas tytułowany książę Karol zostaje królem i wygłasza przemowę do narodu. W kolejnych dniach, w okresie poprzedzającym pogrzeb, król Karol ma, zgodnie z opracowanym protokołem, wyruszyć w trasę po Wielkiej Brytanii. Wszelkie departamenty rządowe w ciągu 10 minut od podania komunikatu o śmierci monarchini opuszczają flagi do połowy masztu, a w całym kraju zaczynają bić dzwony.

Od śmierci do pogrzebu

W czasie między śmiercią a pogrzebem trwającym 10 dni prace parlamentarne zostają zawieszone, a na stronach rządowych przez cały ten okres widnieje czarny sztandar. Brytyjskie Ministerstwo Obrony w całym kraju w tym czasie organizują saluty wojskowe a policja, rządowy Sekretariat Bezpieczeństwa Narodowego i służby wywiadowcze pozostają w stanie podwyższonej gotowości w razie wystąpienia zagrożeń terrorystycznych.

Na drugi dzień po śmierci, czyli w piątek 9 września, trumna z ciałem monarchini trafi do Londynu, do Pałacu Buckingham. W piątym dniu na trasie z Buckingham do Pałacu Westminsterskiego przejdzie kondukt żałobny wzdłuż trasy ceremonialnej biegnącej przez Londyn. Następnie trumna ze zmarłą królową wystawiona będzie na widok publiczny na katafalku w Westminster Hall.

10-go dnia po śmierci, czyli w niedzielę 18 września, odbędzie się pogrzeb w Opactwie Westminsterskim, gdzie królowa spocznie obok swojego męża, księcia Filipa w Kaplicy Pamięci Króla Jerzego VI. W południe cały kraj stanie na dwie minuty a cały dzień będzie ogłoszony dniem żałoby narodowej. Zgodnie z zapisami protokołu za koordynację uroczystości pogrzebowych odpowiadać ma książę Norfolk.