Osoby z niepełnosprawnościami są coraz bardziej widoczne na rynku pracy. Ich aktywność zawodowa wynika zarówno z chęci pozyskania zatrudnienia, jak i z możliwości, jakie zostały dla nich przygotowane przez ustawodawcę.
Przywileje i uprawnienia pracowników z niepełnosprawnościami regulują ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, jak i kodeks pracy. Osoba z niepełnosprawnością może być zatrudniona w zakładzie pracy chronionej lub u pracodawcy, który w przypadku zatrudnienia takiej osoby ma obowiązek przystosowania stanowiska pracy do pracownika niepełnosprawnego zgodnie z zasadami bhp lub, w przypadku braku możliwości zapewnienia takich warunków, zatrudni go na stanowisko umożliwiające wykonywanie pracy zdalnej.
Co należy się pracownikowi z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności?
Dla każdego pracownika, który przestawi pracodawcy orzeczenie o niepełnosprawności, zostały określone przywileje. Przysługują one osobom z umiarkowanym i znacznym stopniem niepełnosprawności i obowiązują od dnia złożenia orzeczenia u pracodawcy.
Najważniejsze benefity dla pracowników z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności to:
- krótszy czas pracy;
- dodatkowy urlop wypoczynkowy;
- dodatkowa przerwa w trakcie pracy;
- zwolnienie na badania w czasie pracy;
- zwolnienie z pracy na turnus rehabilitacyjny.
Krótszy czas pracy dla pracownika z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności
Pracownik posiadający orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności nie może pracować dłużej niż 8 godzin w ciągu doby i 40 godzin w ciągu tygodnia. Pracownik, który przedstawi orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności może pracować maksymalnie 7 godzin dziennie i 35 godzin tygodniowo. Zachowuje on przy tym prawo do wynagrodzenia jak za pełen etat.
Pracownik z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności nie może pracować w godzinach nadliczbowych i w porze nocnej. Ograniczenia te nie dotyczą jednak pracownika zatrudnionego przy pilnowaniu np. mienia lub w przypadku wydania przez lekarza zgody na wykonywanie pracy w pełnym wymiarze.
Dodatkowy urlop wypoczynkowy pracownika z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności
Pracownikowi standardowo przysługuje 20 dni urlopu w roku kalendarzowym, jeżeli pracował przez mniej niż 10 lat i 26 dni urlopu, jeżeli pracuje od ponad 10 lat. W przypadku osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności oprócz podstawowego wymiaru urlopu, przysługuje dodatkowe 10 dni. Prawo do uzyskania dodatkowego urlopu pracownik uzyskuje po przepracowaniu jednego roku od dnia wydania orzeczenia o niepełnosprawności. Tak więc osoba z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności może mieć prawo do skorzystania nawet z 36 dni urlopu w roku kalendarzowym.
Przerwa w pracy pracownika z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności
Każdy pracownik, który wykonuje pracę przez ponad 6 godzin dziennie ma prawo do skorzystania z 15- minutowej przerwy. Pracownik z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności ma natomiast prawo do skorzystania z dodatkowej przerwy, również w wymiarze 15 minut. Łącznie więc, może on odbyć 2 przerwy w czasie pracy, które mogą trwać maksymalnie po 15 minut.
Zwolnienie na badania w czasie pracy
Pracownik z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, który nie ma możliwości wykonania stosownych badań poza godzinami pracy, ma prawo do zwolnienia w czasie pracy w celu wykonania badań, poddania się zabiegom leczniczym czy też uzyskania lub naprawy zaopatrzenia ortopedycznego.
Zwolnienie z pracy na turnus rehabilitacyjny
Każdy ubezpieczony pracownik ma prawo do skorzystania ze zwolnienia lekarskiego w czasie choroby. Zwolnienie to uprawnia do otrzymania wynagrodzenia oraz zasiłku chorobowego. Pracownicy z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności mogą natomiast uzyskać zwolnienie z pracy również w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym. Aby uzyskać takie zwolnienie, pracownik musi przedstawić pracodawcy skierowanie na turnus rehabilitacyjny, które zostało wystawione przez lekarza. Istotną kwestią jest poinformowanie pracodawcy o chęci uczestnictwa w takim turnusie odpowiednio wcześniej tak, aby ten mógł zorganizować ewentualne zastępstwo.
Ważną kwestią jest w tym przypadku fakt, że za czas przebywania na turnusie rehabilitacyjnym pracownikowi przysługuje wynagrodzenie, które obliczane jest tak samo jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy. Oznacza to, że za czas uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym pracownik z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności otrzyma wynagrodzenie w pełnej wysokości tak, jak za urlop wypoczynkowy. Aby jednak otrzymać pełną kwotę wynagrodzenia, pracownik ten musi przedstawić pracodawcy dokument, który będzie potwierdzał uczestnictwo w turnusie rehabilitacyjnym w określonych dniach. Dokumentem takim może być na przykład faktura od organizatora turnusu.
Jak widać, dla pracowników z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności przygotowany został szereg przywilejów, które mogą zdecydowanie pomóc im aktywnie uczestniczyć w rynku pracy. Przywileje te zostały określone i ustanowione w taki sposób, aby fakt wykonywania pracy przez osobę z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności nie wpływał negatywnie na jej stan zdrowia. Jest to dobra prognoza, która pozwala na domniemanie, że z roku na rok na rynku pracy będzie pojawiać się coraz więcej osób z niepełnosprawnościami.
