Idea zero waste to bardzo dobre posunięcie, aby jednocześnie zadbać o dobro planety jak i swojego portfela. Drastycznie rosnąca ilość śmieci wytwarzanych przez społeczeństwo stanowi ogromne zagrożenie, dlatego ruch zero waste staje się coraz bardziej popularny.

Zero waste rekomenduje zmianę stylu życia na bardziej ekologiczny i ekonomiczny. Obiektywnie patrząc, każdy człowiek generuje coraz większą ilość odpadów. Postępowanie w duchu ekologicznych idei umożliwia ich ponowne wykorzystanie i nadanie im drugiego życia. Zero waste to nie tylko gospodarowanie odpadami, ale także niemarnowanie jedzenia i oszczędzanie wody oraz prądu. Warto dodać, że efekty postępowania zgodnie z zasadami zero waste będą odczuwalne również w Twoim portfelu!

Czym jest zero waste?

W dosłownym tłumaczeniu zero waste oznacza „zero odpadów”. Jego oficjalna historia rozpoczyna się kilka lat temu, kiedy ludzie zaczęli zauważać problemy planety. Warto wziąć pod uwagę zachowania naszych babć, które nauczone ograniczonego dostępu do produktów doskonale potrafiły wykorzystywać to, co mają. Odnosi się to do ubrań, żywności jak i mediów.

Nasze pokolenia muszą się tego na nowo uczyć, jednak wiele z nich bardzo szybko przekształcają się w pożyteczny nawyk. W rezultacie dokonywane są bardziej przemyślane zakupy, a konieczność wyniesienia śmieci znacząco traci na częstotliwości. Wiele aspektów związanych z ruchem zero waste zostało odgórnie narzuconych przez zmianę przepisów.

W ostatnim czasie jedną z głośniejszych zmian jest konieczność zastąpienia plastikowych słomek przez te wykonane z materiałów łatwiejszych w recyklingu. Od tamtej pory wytworzone z plastiku są niemalże niespotykane w regularnej sprzedaży czy w lokalach gastronomicznych lub barach.

5R – Zasady ruchu zero waste

Osoby, które decydują się na postępowanie zgodnie z zasadą zero waste powinny przestrzegać pięciu kluczowych zasad 5R:

• odmawiaj (refuse) – istotne jest, aby zrezygnować z zakupu produktów, które posiadają negatywny wpływ na środowisko. W tej grupie znajdują się m.in. jednorazowe opakowania.
• ograniczaj (reduce) – świadome wytwarzanie śmieci, a w konsekwencji ograniczenie ich ilości poprzez wybór wielorazowych pojemników, toreb.
• ponownie wykorzystuj (reuse) – wiele przedmiotów z powodzeniem można ponownie wykorzystywać, choć często wymaga to zmiany ich zastosowania.
• recyklinguj (recycle) – segregowanie powstałych odpadów, co ułatwia i umożliwia ich późniejsze wykorzystanie.
• kompostuj (rot) – należy unikać sztucznych tworzyw, a ich miejsce wypełnić za pomocą naturalnych. Przykładowo, wybierać naturalne tkaniny, a resztki jedzenia składować na kompoście.

Zero waste a ograniczanie i segregowanie śmieci

W ruchu zero waste bardzo dużą uwagę przykuwa się do kwestii segregowania śmieci. Zmiana polityki odbioru śmieci niejako to wymusza, jednak wiele osób nie pochodzi do tego sumiennie. W pierwszej kolejności warto zminimalizować ilość produkowanych, codziennych odpadów.

Reklamówki foliowe, tzw. jednorazówki – zmora naszej planety

Zmorą naszej planety są wszechobecne reklamówki foliowe. Jednorazówki wykorzystywane są wyłącznie przez chwilę, a następnie lądują w koszu. W morzach i oceanach jest ich całe mnóstwo i stanowią realne zagrożenie dla morskich zwierząt, które mylą je z pożywieniem. Koniecznie należy zakupić torbę wielorazową i specjalne woreczki na owoce i warzywa. Równolegle do transportowania owoców i warzyw można samodzielnie przygotować woreczki np. z firanek.

Kranówka zamiast wody butelkowanej sklepu – filtry wielokrotnego użytku do wody

Bardzo dobrym posunięciem jest rezygnacja z picia wody z plastikowych butelek – alternatywnym rozwiązaniem jest zakup dzbanów/butelek do wody z filtrem wielokrotnego użytku, który możemy uzupełniać kranówką. Obecnie na rynku można znaleźć wiele ciekawych propozycji tych produktów. Znajdą się również takie filtry, które nasycą Twoją kranówkę o ważne mikroelementy i minerały.

Osoby które nie przewidują zakupu filtra do wody mogą kupować wodę w większych butelkach, a następnie z niej przelewać wodę do mniejszych naczyń. W ten sposób wykorzystuję się mniejszą liczbę plastikowych butelek.

Nie ma zero waste bez segregacji śmieci

Niemalże na każdym kroku można zmniejszyć ilość odpadów, jednak często nie można uniknąć ich powstania. Wówczas należy mądrze je posegregować. W sprzedaży dostępne są kosze wielokomorowe, choć przy odrobienie chęci doskonale sprawdzi się oddzielne wiaderko, z którego śmieci będą rozdzielane do odpowiednich pojemników lub worków.

Umiejętne gospodarowanie odpadami to raptem chwila w ciągu dnia. Dobrym pomysłem jest posiadanie szybkiego dostępu do zaleceń dotyczących segregacji śmieci i w razie potrzeby z nich korzystać, aby usprawnić proces recyklingu.

W gospodarstwach domowych bardzo duży procent śmieci stanowi niespożyte jedzenie. Skutecznym sposobem jest zaplanowanie spożywanych posiłków w danym tygodniu i na tej podstawie tworzenie listy zakupów. Bazowanie na niej pozwala uniknąć impulsywnych zakupów i wkładania do koszyka niekoniecznie zdrowej żywności. Umożliwia to posiadanie kontroli nad wydzielonym budżetem na żywność i unikanie kupowania żywności, która później będzie zalegała w lodówce.

Jak komponować posiłki, aby nie marnować jedzenia?

Komponowanie posiłków powinno odbywać się po uwzględnieniu tego, co już w domu posiadamy. Jednocześnie dobrze, aby móc w pełni wykorzystać dane produkty zakupione w danym tygodniu. W przypadku, gdy będzie przyrządzona zbyt duża porcja jedzenia, to warto zabrać ją następnego dnia do pracy i tym samym można zrezygnować z przygotowania śniadania.

Ciepły posiłek można zapakować w termos obiadowy i cieszyć się smakiem podgrzanej potrawy po kilku godzinach. Równolegle termos obiadowy można zabrać ze sobą do restauracji i poprosić obsługę o zapakowanie do niego zamówionego dania.

Niemarnowanie (ograniczenie marnowania) w zero waste jedzenia – cel nadrzędny!

Niemarnowanie jedzenia to cel nadrzędny idei zero waste. Ogromnym problemem jest nadmierny konsumpcjonizm, który składania sklepy do zamawiania zbyt dużej ilości pożywienia. Nadmiar często sprawia, że później trafia ono do koszy. W tym miejscu uwypukla się kolejny problem.

Ile kilometrów musi przemierzyć przykładowy banan, ile wody wykorzystano na plantacji, a później trafia on do przysklepowego kosza na śmieci. Podczas zakupów warto wybierać te owoce i warzywa, które posiadają defekty i istnieje zagrożenie, że pracownicy podczas oględzin zdecydują o ich wyrzuceniu. Jest to zazwyczaj los pojedynczych bananów oderwanych z kiści, dlatego ich zakup pozwoli je zużyć, a nie zmarnować.

Oszczędzanie wody a zero waste

W trosce o naszą planetę należy ograniczyć ilość zużywanej wody. Posiadane zasoby wody bardzo szybko się kurczą, co jest ogromnym zagrożeniem dla ludzi, zwierząt i roślin. Z jednej strony świata występuje nadprodukcja spożywcza, a z drugiej ludzie muszą zmagać się z ograniczonym dostępem do wody pitnej. Utrzymujący się nadmierny konsumpcjonizm może sprawić, że także w naszej części globu woda pitna będzie coraz trudniej dostępna.

W gospodarstwach domowych także można dostrzec tendencję do marnowania wody. Oczywiście, nie można przestać jej używać, jednak warto posiadać nad tym kontrolę i używać jej świadomie. Rekomendowana jest zmiana nawyków związanych z wykorzystaniem wody, aby przyłożyć się do oszczędzania posiadanych zasobów wodnych. W pierwszej kolejności należy zastąpić butelkowaną wodę źródlaną przez tę z kranu. Jest to po pierwsze bardziej ekonomiczne, a po drugie pozwoli uniknąć procesu produkowania butelek, co zużywa hektolitry wody.

Ponadto, warto kontrolować co miesięczne rachunki i wskazania wodomierza, aby szybko wykryć ewentualne wycieki i móc im zapobiec. Wiele osób decyduje się, aby po każdym użyciu ręczników wrzucić je do kosza na pranie. Wystarczy je wysuszyć w pełnym rozwieszeniu i ponownie z nich skorzystać. Równolegle należy postępować z ubraniami, które po chwili noszenia także lądują w koszu na pranie. Przyszłość to dzieci, dlatego warto samemu się uczyć i także im przekazywać wiedzę, która wyrobi w nich dobre dla planety nawyki.

Zero waste a oszczędzanie prądu

Nadchodzące podwyżki prądu skłaniają wszystkich, nie tylko wyznawców zero waste, do oszczędzania energii elektrycznej. Współcześnie jest on wykorzystywany niemalże na każdym kroku, a jego awaria uniemożliwia wykonanie podstawowych czynności. W kwestii oszczędzania prądu także ogromne przełożenie posiadają odpowiednie nawyki. Niekiedy ich drobna zmiana wystarczy, aby zmniejszyć co miesięczne obciążenie dla budżetu domowego.

Zero waste – jak rozważnie korzystać z urządzeń elektrycznych?

Polecamy, aby z rozwagą korzystać z urządzeń. Nieużywane powinny być odłączone od prądu. Choć lodówka musi pracować 24 godziny na dobę, to jednak wystarczy dokładnie rozważyć, co będzie z niej wyciągane przed otwarciem, aby ograniczyć ilość uciekającego chłodnego powietrza z jej wnętrza. W rezultacie sprzęt nie musi pobierać więcej energii do ponownego przywrócenia docelowej temperatury.

W wielu domach lodówka posiada nieodpowiednie ustawienie temperatury. Optymalny poziom to 3-5°C w przypadku lodówki, a -15°C dla zamrażarki. Niższe temperatury nie tylko wymagają większego poboru prądu, ale także zmieniają konsystencję i smak żywności. Do lodówki nie należy wkładać gorących potraw. Posiadacze zmywarek powinni zawsze uruchamiać sprzęt dopiero wtedy, gdy jest pełny. Podczas gotowania warto używać pokrywek, które pozwalają zmniejszyć zużycie energii aż o 30%.

Sezon grzewczy także nie musi być ogromnym obciążeniem dla portfela. Optymalna temperatura w domu w ciągu dnia to ok. 20°C. Z kolei w porze nocnej powinna wynosić od 16 do 19°C. Wówczas organizm funkcjonuje najefektywniej. Warto także zadbać o posiadanie ciepłych kołder jak i piżam, które pozwolą się zabezpieczyć przed pokusami podniesienia temperatur.