Osoby, które pracują dodatkowo lub na stałe w oparciu o umowę zlecenie zastanawiają się czy ten rodzaj pracy wlicza się do stażu pracy, a tym samym czy ma wpływ na przyszłą emeryturę.
W tym tekście wyjaśniamy z czym wiąże się dokładnie umowa zlecenie i jakie daje możliwości jeśli chodzi o uzyskanie stażu pracy, niezbędnego by móc skorzystać z urlopu okolicznościowego lub uzyskać świadczenie emerytalne.
Czym jest umowa zlecenie?
Umowa zlecenie to rodzaj umowy cywilnoprawnej, a przy jej zawieraniu, wykonywaniu i rozstrzyganiu mają zastosowanie przepisy Kodeksu cywilnego, a nie Kodeksu pracy. Przez umowę-zlecenie rozumie się zobowiązanie jednej osoby (zleceniobiorcy) do wykonania określonej czynności prawnej (np. pracy) na rzecz innego podmiotu (zleceniodawcy), na warunkach określonych w tejże umowie. W praktyce często trudno odróżnić czy dana osoba pracuje na podstawie umowy o pracę czy umowy zlecenie. A jak to wygląda w zakresie przyszłego świadczenia emerytalnego?
Umowa zlecenie a emerytura – podstawowe informacje
Umowa zlecenie stanowi umowę cywilnoprawną, a to oznacza, że nie mają tu zastosowania przepisy Kodeksu Pracy. Choć jest to dość popularna forma zatrudnienia pracowników, jednak w praktyce jej korzyść jest większa dla zleceniodawcy niż pracownika, ponieważ nie musi np. przeprowadzać szkolenia BHP. Jak jednak ma się umowa zlecenie do przyszłej emerytury i czy pracując w oparciu o nią można uzyskać świadczenie emerytalne? Aby odpowiedzieć na to pytanie warto wziąć pod uwagę dwie kwestie: wpływ umowy zlecenie na ustalenie wysokości świadczenia emerytalnego oraz staż pracy każdego pracownika, który jest w danej chwili uprawniony do przejścia na emeryturę. A jak wygląda to w praktyce?
Uzyskanie świadczenia emerytalnego zależy od okresu i wysokości odprowadzonych składek na ubezpieczenie emerytalne. W przypadku umowy zlecenia obowiązkowe dla wszystkich są składki na ubezpieczenie społeczne, w tym również składki emerytalne. Istnieje, co prawda zwolnienie z obowiązku ich opłacania, ale dotyczy ono jedynie sytuacji kiedy pracownik posiada inny tytuł do objęcia go ubezpieczeniem społecznym, którego podstawa w miesiącu wynosi co najmniej wysokość minimalnego wynagrodzenia. W praktyce oznacza to, że ustalając wysokość emerytury bierze się pod uwagę wszystkie okresy opłacania składek emerytalnych i dodaje się do nich również czas pracy na umowę zlecenie, czyli ten okres kiedy składki emerytalne również były odprowadzane.
Czy umowa zlecenie liczy się do emerytury?
Wiele osób starających się obecnie o świadczenie emerytalne zastanawia się czy umowa zlecenie wlicza się do emerytury. Warto wiedzieć, że polskie przepisy prawa pracy zakładają, że wszystkie okresy w których odprowadzane były składki na ubezpieczenie społeczne – niezależnie od tego czy był to stosunek pracy czy też umowa cywilnoprawna – są wliczane do tzw. okresów składkowych, a one upoważniają do uzyskania świadczenia emerytalnego. Warto jednak pamiętać, że sam fakt posiadania składek w trakcie pracy na umowę zlecenie nie jest równoznaczny z zaliczeniem okresu zatrudnienia do stażu pracy. A zatem: umowa zlecenie wlicza się do emerytury, ale nie można jej zaliczyć do stażu pracy.
Umowa zlecenie a staż pracy
W polskich regulacjach prawnych nie znajdziemy dokładnej definicji „stażu pracy”. Ogólnie, pod pojęciem tym rozumie się okres pozostawania w zatrudnieniu, który oznacza odprowadzanie składek. Osiągnięcie odpowiedniego stażu pracy ma znaczący wpływ na wymiar urlopu czy też prawo do np. urlopu wychowawczego. Jeśli chodzi o umowę zlecenie to, jak wskazano wyżej, jest ona formą umowy cywilnoprawnej, dlatego nie mają zastosowania przepisy kodeksu pracy. Oznacza to, że okres zatrudnienia na podstawie umowy zlecenia nie jest wliczany do stażu pracy, a tym samym pracownikowi w czasie pracy na podstawie umowy zlecenia nie przysługuje np. urlop okolicznościowy czy też urlop wychowawczy.
Jako przykład można podać sytuację, w której pracownik przez wiele lat pracował na podstawie umowy o pracę, z kilkoma przerwami, gdy był zatrudniony na podstawie umowy zlecenia. W takiej sytuacji, ustalając staż pracy bierze się pod uwagę tylko ten czas, w którym osoba ta była zatrudniona na podstawie umowy o pracę. Co istotne, czas pracy na podstawie umowy zlecenia nie ma wpływu na staż pracy, pomimo tego, że składki emerytalne w tym czasie były opłacane, a w przyszłości będą miały wpływ na wysokość emerytury.
Zgodnie z Ustawą o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych obecnie prawo do emerytury mają kobiety, które ukończyły 60. rok życia i przepracowały co najmniej 20 lat oraz mężczyźni, którzy ukończyli 65. rok życia i przepracowali co najmniej 25 lat. Co istotne, na wysokość emerytury ma wpływ również umowa zlecenie i każdy okres pracy na podstawie tego typu umowy jest brany pod uwagę.
