21. lutego weszły w życie zmiany w Kodeksie Pracy, umożliwiające pracodawcy przeprowadzenie kontroli trzeźwości pracowników. Co ciekawe dotyczy to zarówno pracowników, którzy znajdują się w firmie, jak i tych pracujących zdalnie. Sprawdziliśmy dokładnie co mówią przepisy. Poniżej dowiecie się w jakich sytuacjach pracodawca może przeprowadzić takie kontrole. Przeczytacie także jak taka kontrola może wyglądać oraz jakie konsekwencje mogą czekać nietrzeźwych pracowników. Przepisy te zmieniły się na mocy ustawy z dnia 1 grudnia 2022 roku.
Co mówią nowe przepisy na temat kontroli trzeźwości pracowników?
Pracodawcy już od jakiegoś czasu oczekiwali wprowadzenia przepisów dotyczących możliwości kontroli trzeźwości pracowników. 21 lutego takie przepisy weszły w życie. Na ich mocy pracodawca będzie miał możliwość kontrolowania, czy pracownik w trakcie pracy nie znajduje się pod wpływem alkoholu oraz innych substancji działających podobnie. Nowe przepisy mówią, że pracodawca ma takie prawo, jeśli kontrola trzeźwości jest niezbędna do ochrony życia i zdrowia lub ochrony mienia. Przepisy jasno stanowią, że kontrole nie mogą naruszać godności pracowników. Pracodawca ma prawo przeprowadzić kontrolę jedynie w trybie nieambulatoryjnym. Oznacza to, że może zmusić pracownika do pobrania krwi. Co za tym idzie, do kontroli mogą być używane jedynie alkomaty oraz inne testy. Wszystkie muszą posiadać ważne dokumenty potwierdzające ich kalibrację. Pracodawca zapis o kontrolach trzeźwości musi zamieścić w regulaminie lub obwieszczeniu. Powinien zawrzeć w nim częstotliwość, czas, a także informację o urządzeniu, którego użyje do kontrolowania. Co więcej pracodawca powinien uprzedzić o rozpoczęciu takich kontroli przynajmniej 2 tygodnie wcześniej.
Jakie konsekwencje dla pracowników?
Pracodawca ma prawo nie dopuścić swojego pracownika do pełnienia obowiązków, jeśli kontrola wykaże, że ten jest pod wpływem alkoholu. To samo tyczy się sytuacji, jeśli zachodzi podejrzenie, że pracownik spożywał alkohol w trakcie pracy. Wystarczy, że alkomat wykaże obecność powyżej 0,2 promila alkoholu w wydychanym powietrzu. Jeśli jednak urządzenie wykaże wynik poniżej 0,2 promila, pracodawca nie powinien wyciągać konsekwencji. Jeśli pracodawca lub pracownik mają wątpliwości co do wyniku kontroli, mogą poprosić o interwencję odpowiednich organów. W takim przypadku, na przykład policja, może ponownie zbadać poziom alkoholu lub skierować na badania ambulatoryjne. Zgodnie z nowymi przepisami, jeśli kontrola wykaże, że pracownik stawił się w pracy, a alkomat pokazał powyżej 0,5 promila, pracodawca może zwolnić go w trybie dyscyplinarnym. Może również wyciągnąć inne konsekwencje, które ustalone są w obowiązującym regulaminie pracy. Nowe przepisy nakładają również obowiązki na pracodawców. Mają oni obowiązek sporządzania raportów z kontroli i przechowywania ich przez co najmniej rok. Należy pamiętać, że wszystkie przepisy dotyczą również pracy zdalnej.