Rejestracja pobytu stałego lub czasowego służy wyłącznie celom ewidencyjnym i ma na celu potwierdzenie faktu przebywania osoby w miejscu zameldowania.
Jak słusznie wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w jednym ze swoich orzeczeń, sam fakt rejestracji nie tworzy prawa własności, a rejestracja nie prowadzi do zajęcia cudzej nieruchomości. Ochrona własności przed nieuprawnionym korzystaniem przez osoby trzecie powinna być dochodzona w postępowaniu cywilnym, a nie w postępowaniu rejestrowym.
Meldunek – co warto wiedzieć w tym temacie?
Co jest istotą ewidencji ludności? Celem ewidencji ludności jest zapisanie, kto mieszka pod danym adresem. Celem tym nie jest jednak ustalenie prawa danej osoby do korzystania z lokalu, a tym bardziej rozstrzyganie sporów na tej podstawie. Prawnicy powinni zwrócić uwagę, że zameldowanie jest jedynie czynnością rejestracyjną, która potwierdza fakt przebywania danej osoby pod określonym adresem, a nie daje prawa do przebywania w lokalu.
Zameldowanie stałe lub tymczasowe – czy obowiązkowe w Polsce?
Obowiązek rejestracji w 2022 roku wynika z przepisów prawa zarówno w latach poprzednich, jak i w tym roku. Oczywiście w praktyce może tak nie być. Jednak teoretycznie osoba zamieszkująca pod określonym adresem powinna być pod nim zameldowana albo na zameldowaniu czasowym powyżej trzech miesięcy, albo na zameldowaniu stałym. Ponadto obowiązek meldunkowy w 2022 roku dotyczy zarówno Polaków, jak i obcokrajowców. Warto zauważyć, że obowiązek zgłoszenia meldunku tymczasowego, tak jak i stałego pod nowym adresem Polacy mają 30 dni od daty przybycia do danego miejsca. Obywatele państw członkowskich Unii Europejskiej, Norwegii, Szwajcarii i Liechtensteinu, członkowie ich rodzin, którzy zamierzają przebywać dłużej niż trzy miesiące, również mogą otrzymać 30 dni. Pozostali cudzoziemcy powinni być już zarejestrowani w ciągu czterech dni od przyjazdu. Ważne jest to, że musi osobiście odwiedzić urząd.
Kary za brak zameldowania
Choć istnieje obowiązek meldunkowy, warto zauważyć, że w przypadku obywateli polskich nie jest to w żaden sposób obowiązkowe i nie ma żadnych sankcji, więc teoretycznie nie muszą oni mieszkać pod adresem zameldowania. Inaczej jednak wygląda sytuacja w przypadku obcokrajowców. Mają oni obowiązek rejestracji, ale co więcej, w ich przypadku za brak rejestracji grożą kary. Jakie? Kary za niezarejestrowanie się w 2022 roku nie są ściśle określone przez prawo.
Obcokrajowcy podlegają karom pieniężnym. Jakie są kwoty? Kary finansowe za niedopełnienie obowiązków meldunkowych są bardzo zróżnicowane. Przy obliczaniu kary grzywny bierze się pod uwagę przepisy Kodeksu Postępowania Karnego. Warto zaznaczyć, że grzywna nakładana jest wyłącznie na cudzoziemców, którzy nie są obywatelami państwa członkowskiego Unii Europejskiej, Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA), Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub Konfederacji Szwajcarskiej. To właśnie tym obcokrajowcom, którzy potrzebują wizy do Polski, mogą grozić kary pieniężne, jeśli nie dopełnią obowiązku meldunkowego.
Cudzoziemcy przebywający w Polsce dłużej niż 30 dni muszą zameldować się w Polsce, co rodzi pytania o dokumenty wymagane do rejestracji. Przede wszystkim wymagany jest formularz zgłoszenia pobytu stałego oraz dokumenty potwierdzające prawo do lokalu (umowa najmu, uwierzytelniony odpis z księgi wieczystej, decyzja administracyjna lub wyrok sądu).
Obywatele UEiEFTA mają prostszą procedurę do wykonania. Wystarczy, że przedstawią dokumenty potwierdzające ich tożsamość. Pozostali cudzoziemcy, w tym członkowie rodzin obywateli UEiEFTA, oprócz dokumentów podróży muszą przedstawić ważne zaświadczenie o stałym pobycie członków rodziny. Wszyscy cudzoziemcy mieszkający i pracujący legalnie w Polsce powinni go posiadać. Najwygodniej jest skorzystać z internetu poprzez serwis Starostwa Powiatowego, w którym został złożony wniosek.
